«پيام كارفرمايان»: نشريه كعاصكا

در جریان برگزاری شانزدهمین همایش ملی کار که با موضوع «کارشایسته» روز دوشنبه 25 بهمن ماه 1389 به صورت سه جانبه و با شرکت نمایندگان دولت، کارفرما و کارگر در تهران برگزار شد، سه شماره نشریه ی «پیام کارفرمایان» - شماره های 25، 26 و 26 - در اختیار مهمانان قرار گرفت. موضوع اصلی هر یک از این نشریات، که متن آن ها از طریق همین شبکه نیز در دسترس قرار گرفته است، به «کارشایسته» ارتباط دارند.

بیست و هفتمین شماره ی «پیام کارفرمایان» با عنوان «راهنمای تدوین و اجرای برنامه کشوری کار شایسته» برگردان یک کتابچه ی راهنماست که از سوی سازمان بین المللی کار انتشار یافته و به همین موضوع اختصاص داده شده است.

در ادامه، پیشگفتار این شماره ی «پیام کارفرمایان» همراه با متن چاپ خور این نشریه در 32 صفحه تقدیم می شود. از رابطان خبری تشکل های کارفرمایی عضو کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی ایران انتظار می رود مسولان تشکل های متبوع خود را از انتشار این سند مهم مطلع سازند و در صورت امکان متن کاغذی این شماره ی نشریه را در اختیار اعضاء بگذارند.

همزمان با برگزاري شانزدهمين همايش ملي كار با موضوع اصلي «كار شايسته» كه روز 25 بهمن ماه 1389 در تهران برگزار شد، بيست و ششمين شماره‌ي نشريه تئوريك «پيام كارفرمايان»، به صورت كاغذي نيز انتشار يافت و در ميان حاضران در همايش توزيع شد.

اين شماره‌ي نشريه به ارايه‌ي برگردان فارسي نوشته‌اي از سازمان بين‌المللي كارفرمايان در مورد «كار شايسته» اختصاص يافته است. در اين نوشته، سازمان بين‌المللي كارفرمايان نظرات و مواضع كارفرمايي را نسبت به مفهوم كار شايسته صورت بندي كرده است.

همين جا از تمام دريافت كنندگان اين خبر درخواست مي‌شود به نحوي كه مناسب مي‌دانند تشكل‌هاي كارفرمايي و صنفي متبوع خود را نسبت به انتشار اين سند مطلع سازند و يك نسخه از متن كامل آن را در اختيار مسؤلان و اعضاء تشكل خود قرار دهند.

در ادامه پيشگفتار اين سند همراه با متن چاپ‌خور آن تقديم مي‌شود:

در آستانه‌ي برگزاري شانزدهمين همايش ملي كار، كه با موضوع اصلي «كارشايسته»، روز دوشنبه 25 بهمن ماه 1389 در تهران برگزار مي‌شود، كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران سه شماره‌ نشريه‌ تئوريك «پيام كارفرمايان»، كه هر يك از آن‌ها جنبه‌هايي از كارشايسته را مورد بررسي قرار داده‌اند، منتشر كرد. در بيست و پنجمين شماره‌ي «پيام‌ كارفرمايان» تاريخچه‌ي مفهوم كار شايسته در جهان و برنامه‌هاي كشوري كارشايسته و روش تدوين و اجراي آن‌ها مورد بررسي قرار گرفته است.

خاطر نشان مي‌كند اين مقاله متن سخنراني مهندس محمد عطارديان دبيركل كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران است كه در نخستين «كنفرانس بين‌المللي ماندگاري و ظرفيت‌سازي در شركت‌هاي پروژه محور» كه روز‌هاي 24 و 25 مهر ماه 1389 در تهران برگزار شد ارايه شده است.

مهندس عطارديان به مناسبت چاپ دوم اين سخنراني يادداشتي به عنوان پيشگفتار بيست و پنجمين شماره‌ي «پيام كارفرمايان» نوشته است كه در ادامه تقديم مي‌شود. متن چاپ خور سخنراني وي نيز در انتهاي همين نوشته در دسترس است.

يك نسخه‌ي كاغذي اين شماره‌ي نشريه «پيام كارفرمايان» از طريق پست در اختيار هيأت مديره‌ي انجمن‌هاي كارفرمايي عضو كانون عالي قرار خواهد گرفت و متن پي.دي.افي آن نيز از طريق همين شبكه هميشه در دسترس فارسي زبانان خواهد ماند.

در حاليكه‌ هيچ يك از شركاي اجتماعي در متعالي بودن هدف «كارشايسته براي تمام مردان و زنان در همه جا» هيچ ترديدي ندارند، با اين همه،‌ بسيار طبيعي است اگر در مورد روش عملياتي كردن اين مفهوم تفاوت‌ رويكردهاي جدي و اساسي بروز پيدا كند. سندي كه با عنوان «كار شايسته: روش عملياتي كردن آن» در 16 نوامبر سال 2002 به تصويب هيأت مديره‌ي سازمان بين‌المللي كارفرمايان رسيد و همان سال منتشر شد، جنبه‌هاي عملياتي كردن شعار «كار شايسته براي تمام مردان و زنان در همه‌ جا» را از «چشم‌اندازكارفرمايان» مورد بررسي قرار داده است و اتفاقاً تأمل در نكات بسيار مهمي كه به صورت بسيار موجز در اين سند مطرح شده نشان مي‌دهد كه تفاوت رويكردها در عملياتي كردن «كارشايسته» تا چه اندازه جدي هستند.

به دليل اهميت مواضع كارفرمايي در عرصه‌هاي مرتبط با استراتژي‌هاي چهارگانه‌ي سازمان بين‌المللي كار براي عملياتي كردن «كار شايسته» كه در اين سند تبيين شده است، ترجمه‌ي فارسي آن در سومين شماره‌ي نشريه‌ي تئوريك «پيام كارفرمايان» در مهر ماه 1385 منتشر شد. اما شواهد حاكي از آن است كه بي‌ميلي به مطالعه‌ وقتي با مشغله‌هاي تقريباً بي‌پايان كارفرمايي دست به دست هم بدهد، فرصتي براي تأمل در اين اسناد باقي نخواهد ماند. به همين خاطر، و در آستانه‌ي آغاز دوباره‌ي روند مبارك گفتگو‌هاي اجتماعي و سه‌جانبه‌گرايي و برگزاري شانزدهمين همايش ملي كار با موضوع محوري «كار شايسته» ضرورت انتشار دوباره‌ي اين سند بيش از هميشه احساس شد و به همين دليل چاپ دوم آن تقديم علاقمندان مي‌شود.

در كنار سندي از سازمان بين‌المللي كار با عنوان «راهنماي تدوين و اجراي برنامه كشوري كارشايسته»، كه جنبه‌هاي فني عملياتي كردن هدف «كار شايسته براي تمام مردان و زنان در همه جا» را بررسي مي‌كند، و از سوي كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران به مناسبت برگزاري شانزدهمين «همايش ملي كار» منتشر مي‌شود، اين سند سازمان بين‌المللي كارفرمايان به شرايط سياستي لازم براي تحقق «كارشايسته» مي‌پردازد كه بدون آن شرايط از «كار شايسته» كه هيچ، حتي از «كار» هم خبري نخواهد بود.

با انتشار بيست و دومين شماره‌ي «پيام كارفرمايان»‌، كه به انتشار اسناد تاريخي تجربه‌ي موفق دفاع اصولي از «حق آزادي انجمن» اختصاص يافته بود، وظيفه‌ي مستند‌سازي اين تجربه‌ به خوبي انجام پذيرفت. در نتيجه آيندگان مي‌توانند با مراجعه به نشريات «پيام كارفرمايان» به خوبي از روند شكل‌گيري بحران در تفسير قوانين مرتبط با حق آزادي انجمن در نظام حقوقي ايران و تفسير رسمي قوه‌ي قضائيه از اين قوانين آشنا شوند.

براي آن دسته از خوانندگاني كه براي نخستين بار با اين موضوع رو به رو مي‌شوند بايد گفت كه در پي انحلال كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران از سوي مديركل وقت سازمان‌هاي كارگري و كارفرمايي وزارت كار و امور اجتماعي در سال 1385، دستگاه قضايي كشور- هم دادگاه‌ عمومي و هم ديوان عدالت اداري- در احكام قطعي خود تأكيد كردند كه اولاً قضاوت در مورد عملكرد انجمن‌ها و كانون‌ها بر عهده‌ي دستگاه قضايي است و نه مسؤلان اجرايي كشور، و ثانياً براساس قوانين موجود و اساسنامه‌ي كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران انحلال اين كانون عالي و ثبت كانون موازي غيرقانوني بوده است، و ‌به اين ترتيب گامي بزرگ در تثبيت تفكيك قوا در كشور، كه يكي از پيش‌شرط‌هاي حاكميت خوب است،‌ برداشته شد.

انجمن‌هاي عضو كانون عالي كه از ابتداء به اهميت اين دستاورد ملي واقف بودند،‌ از هيچ تلاشي براي مستند‌سازي اين ماجرا و انتشار اسناد آن دريغ نورزيدند. و بيست و دومين شماره‌ي «پيام كارفرمايان»، كه به طور خاص به انتشار اسناد اين تجربه اختصاص يافته بود يك نمونه از اين تعهد است.

اين نوشته مي‌كوشد به اجمال تحولات عمده‌ي بين ‍«نشست وفاق» تا مجمع عمومي 5 آبان را، كه اميد مي‌رود «مجمع اتفاق» شود، دست كم براي تثبيت اين دستاورد، گزارش كند.

روزهاي شنبه و يك‌شنبه 24 و 25 مهر ماه 1389 نخستين كنفرانس بين‌المللي «ماندگاري، ظرفيت‌سازي و توانمندسازي شركت‌ها و سازمان‌هاي پروژه محور، با رويكرد صنعت احداث» در سالن‌ همايش‌هاي رازي در تهران برگزار شد. در اين كنفرانس بيش از 40 نفر از صاحب‌نظران و پيشكسوتان صنعت احداث به تحليل بسياري از مسائل مرتبط با موضوع كنفرانس پرداختند و به اين ترتيب موضوع‌هاي متنوعي براي پژوهش در اختيار «مؤسسه تحقيق و توسعه‌ صنعت احداث» قرار دادند و مي‌توان اطمينان داشت به مرور موانع ماندگاري و توسعه‌ي شركت‌هاي پروژه محور شناخته و مرتفع شود.

3 سال و 9 ماه و 26 روز پس از نامه‌ي مديركل وقت سازمان‌هاي كارگري و كارفرمايي وزارت كار و امور اجتماعي دولت نهم به «كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران»، جانشين وي در دولت دهم نيز طي نامه‌ا‌ي به «كانون عالي كارفرمايان ايران» [كانون موازي] همان حكم را ابلاغ كرد:‌ انحلال! ظاهراً‌ هر دو مديركل يك حكم صادر كرده‌اند اما، واقعاً، اين كجا و آن كجا؟‌ نوشته‌ي زير به اجمال تفاوت‌هاي تاريخي اين دو حكم را بررسي كرده و تشكل‌هاي كارفرمايي سراسر كشور را در برابر اين مسؤليت اجتماعي قرار مي‌دهد كه موضع خود را در قبال اين مسأله تاريخي، دست‌كم براي خودشان، روشن كنند و نسبت به اين مسأله بي‌تفاوت نمانند.

با آغاز دوران جديد حيات اجتماعي كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران و در آستانه‌ي برگزاري مجمع عمومي 5 آبان 89، و همراه با تدارك آماده‌سازي تشكل‌هاي عضو براي شركت در مجمع عمومي، دعوت از تمام تشكل‌هاي كارفرمايي غير‌عضو از سراسر كشور براي عضويت در اين كانون عالي كارفرمايي در دستور كار دبيرخانه قرار گرفت.

نخستين كنفرانس بين‌المللي «ماندگاري، ظرفيت‌‌سازي و توانمندسازي شركت‌ها و سازمان‌هاي پروژه محور با رويكرد صنعت احداث»، كه روزهاي شنبه و يك‌شنبه، 24 و 25 مهر ماه 1389، در سالن‌ همايش‌هاي رازي تهران برگزار شد، به عنوان يك تجربه‌ي بي‌سابقه، از زاوياي گوناگون قابل بررسي است و اين شماره‌ي «پيام كارفرمايان» در گزارش‌هاي خود برخي از مهم‌ترين نقاط قوت و ضعف اين همايش را مورد بررسي قرار داده است. اما اين نوشته فقط به يكي از نقطه قوت‌هاي كنفرانس مي‌پردازد و مي‌كوشد استدلال كند چرا اين نقطه‌ي قوت، مهم‌ترين‌ است.